گزارشی از هفتاد و هفتمین جشنواره آوینیون ۲۰۲۳

آوینیون

جهان جداشده توسط مرزها را نمی‌پذیریم

جشنواره آوینیون یکی از بزرگ‌ترین جشنواره‌های هنرهای نمایشی در جهان است که سوم مردادماه (۲۷ ژوئیه) هفتاد و هفتمین دوره آن به پایان رسید.

با هزاران اجرا در بخش «آف»، این جشنواره شهر تاریخی زیبای آوینیون را به قلب هنرهای نمایشی جهان بدل کرد؛ جایی که از بام تا شام، در هر گوشه‌ای از شهر، از تالارهای بزرگ تا حیاط ساختمان‌های تاریخی، از کافه‌ها تا کلیساها، میزبان هنر نمایش بود و ده‌ها هزار مشتاق را به خود جلب کرد تا آنجا که طبق معمول تمام بلیت‌های بخش اصلی جشنواره، از مدت‌ها پیش به فروش رسید و اجرایی نبود که در آن صندلی خالی‌ای وجود داشته باشد.

امسال اولین سالی است که تیاگو رودریگوئز به‌عنوان مدیر جشنواره کار خود را آغاز کرده و اولیویه پی، پس از سال‌ها مدیریت بر این جشنواره کنار رفته است.تئاتر

درنتیجه این تغییر، توجه به زبان انگلیسی و آثار نمایشی از بریتانیا مهم‌ترین نکته‌ای است که خودنمایی می‌کند؛ درحالی‌که اولیویه پی به‌شدت با زیرنویس انگلیسی برای اجراها مخالفت می‌کرد اما مدیر جدید به جذب جهانگردان و علاقه‌مندان از سراسر جهان توجه بیشتری نشان داده و امسال آثار بیشتری با زیرنویس انگلیسی عرضه شدند.

در بروشور جشنواره آمده است: «زبان انگلیسی به این دوره از جشنواره دعوت‌شده است تا پلی بنا شود درحالی‌که برخی می‌خواهند دیوار بکشند. ما جهانی جداشده توسط مرزها را نمی‌پذیریم.»

آوینیون
امسال اولین سالی است که تیاگو رودریگوئز به‌عنوان مدیر جشنواره کار خود را آغاز کرده و اولیویه پی، پس از سال‌ها مدیریت بر این جشنواره کنار رفته است

همه آن

در میان آثار بریتانیایی، «همه آن» اثر ویکی فدرستون و سام پریچارد بر اساس نمایشنامه‌ای از آلیستر مک دووال، بیش‌ازپیش از بر سنت بازی‌های شگفت‌انگیز تئاتر بریتانیایی استوار است؛ جایی که کیت اوفلین در سه نمایش، نقش سه زن را بر روی صحنه بازی می‌کند و با تسلط حیرت‌انگیز خود، تماشاگر را در دنیاهای متفاوت – و رفتارهای متفاوت- این زنان سهیم می‌کند، با صحنه‌هایی که به‌مانند یک تابلو نقاشی تزئین شده‌اند و بازیگر، تک‌وتنها، درون و برون شخصیت را برای ما در فضایی غریب عیان می‌کند.

اعترافات

«اعترافات» اثر الکساندر زلدین هم دنیای یک زن را طی دهه‌ها می‌کاود؛ زنی استرالیایی که بعد از ازدواجی ناموفق کشورش را به سمت لندن ترک می‌کند. زن که حالا پیر شده، درصحنه حضور دارد و به گذشته خودش می‌نگرد؛ به پستی‌ها و بلندی‌هایی از زندگی که حالا همه گذشته‌اند و تنها خاطره‌ای از آن‌ها باقی‌مانده است. رویکرد زلدین در این اثر اساساً نوعی پرداخت کلاسیک را رقم می‌زند که در نمایشی سه‌ساعته چندان قصد نوآوری ندارد و با تکیه‌بر بازی درخور بازیگرانش تنها می‌خواهد تصویری از یک زندگی عادی ترسیم کند، با چاشنی فمینیسم.

 آوینیون
در میان آثار بریتانیایی، «همه آن» اثر ویکی فدرستون و سام پریچارد بر اساس نمایشنامه‌ای از آلیستر مک دووال، بیش‌ازپیش از بر سنت بازی‌های شگفت‌انگیز تئاتر بریتانیایی استوار است

حقیقت این است که سگ باید در سگدانی باشد

تیم کراچ اما در اجرای تک‌نفره‌اش بانام «حقیقت این است که سگ باید در سگدانی باشد» به شعار و حرف‌های تکراری پناه می‌برد.

او که غالباً یک دوربین سه‌بعدی بر چشم دارد (بعد خودش می‌گوید که چیزی در آن نمی‌بیند) شروع به حرف زدن ممتد می‌کند و سعی دارد نبض تماشاگر را به دست بگیرد، کاری که از عهده آن برنمی‌آید و درنهایت با اجرایی سرد و شعاری روبرو هستیم که می‌خواهد بدون استفاده از امکانات صحنه – و هنر نمایش- تمام مشکلات بشریت را با جملاتش حل کند.

اضافی

نمایش «اضافی» اثر تیم اشلز از بریتانیا الگوی جالبی را برای اجرا برگزید: اجرا در روستاهای اطراف آوینیون به این شکل که هرروز محل اجرای این نمایش تغییر می‌کرد و به‌این‌ترتیب به‌جای مخاطبان معمول جشنواره آوینیون، روستائیان اطراف به تماشای این اثر نشستند.

آوینیون
«همه آن» (All of It) اثر ویکی فدرستون و سام پریچارد

رومئو

حیاط قصر پاپ شگفت‌انگیزترین محل اجرا در آوینیون است که در آن، این ساختمان چند صدساله حیرت‌انگیز، افسون غریبی را خلق می‌کند که گویی اساساً برای اجرا خلق‌شده و می‌تواند هر تماشاگری را مسخ کند. بااین‌حال اما تراجال هارل با سردی و خامی اثر تازه‌اش به نام «رومئو» بخش مهمی از این افسون را به هرز برد و تماشاگر را دست‌خالی به خانه فرستاد.

آنتیگونه در آمازون

«آنتیگونه در آمازون» اثر میلو رائو از برزیل از آثار پر سروصدای امسال بود که با تمرکز و تکیه‌بر ویدئو پروجکشن خلق‌شده بود و رائو سعی داشت ارتباط دو فرهنگ اروپایی و فرهنگ بومی در برزیل را از طریق هنر نمایش ترسیم کند، اما به‌مانند بخش قابل‌توجهی از آثار امسال، به شعار پناه می‌برد.

نورهای سیاه

حرکات موزون دیدنی نه زن در «نورهای سیاه» اثر ماتیلد مونیه هم از امکانات صحنه به‌خوبی بهره می‌گیرد و رقصنده‌های پر‌توان آن هر بار در زمان روایت داستان خود نبض صحنه را به دست می‌گیرند، اما درنهایت روایت‌های آن‌ها بر اساس مد روز و شعارهای فمینیستی تنظیم‌شده و به اثر لطمه می‌زند.

آوینیون
«آنتیگونه در آمازون» اثر میلو رائو از برزیل

دروغ‌ها

اما مل پلو از اسپانیا در «دروغ‌ها» تجربه تازه‌ای را به ثبت می‌رساند؛ استفاده خلاقانه از چهارگوشه صحنه (در حیاط شگفت‌انگیز مدرسه سن جوزف) که با صدای دلنواز خواننده‌ها و حرکات دیوانه‌وار و رها از رقصندگانی چشمگیر، تصویری از زندگی معاصر را در یک ساعت خلاصه می‌کند.

عبور

از ایران، گروه سایه که سال‌های گذشته هم در بخش آف آوینیون حضورداشته، در روزهای پایانی جشنواره اجرایی به نام «عبور» عرضه کرد؛ به کارگردانی مهدی مشهور که به شباهت‌های فرهنگی ایران و ژاپن می‌پردازد و معنای زندگی و مرگ را در دو فرهنگ مختلف می‌جوید.

سلیس نیوز

آیتم های مشابه

بهترین‌های هفتاد و دومین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم «سن سباستین» معرفی شدند

مدیر

نقد نمایش «نبرد رستم و سهراب» کار حسین پارسایی

مدیر

«شوگون» و «خرس» برندگان اصلی امی ۲۰۲۴

مدیر