رنگ مشکی همه‌کاره و همانند لنگری است در طوفان که می‌تواند عملکرد و شکل را در جهانی که در آن ناامنی غالب است، تغییر دهد
آیا ممکن است رنگ مشکی همان رنگ جدید محبوب باشد؟ انگار همین دیروز بود که مجموعه درخشان پاییزـ زمستان ۲۰۲۲ ولنتینو به جهان عرضه شد و رنگ صورتی آن فرش قرمزها و سبک‌های کوچه و خیابان را تصرف کرد.
این خانه مد کمی بعدتر در هفته مد فاخر همان سال در رم، نمایشی با مجموعه‌ای از رنگ‌ها ازجمله رنگ‌های درخشان جواهرات از سبز آبی گرفته تا بنفش سلطنتی و زرد قناری برگزار کرد و رنگ بازهم عاملی کلیدی بود.
به همین دلیل زمانی که پیر پائولو پیچیولی، مدیر خلاق ولنتینو، برای جدیدترین مجموعه این خانه مد مجموعه‌ای را که کاملاً مشکی بود، به نمایش گذاشت، کارش یک چرخش تمام‌عیار به نظر می‌رسید.
البته پیچیولی برای جبران کمبود تنوع در رنگ، از بافت و طراحی‌های بسیار ماجراجویانه استفاده کرد. مثل تکیه‌بر تکینک‌های خیاطی و استفاده از پلیسه و پر برای ایجاد هیجان اما واقعیت این است که رنگ مشکی در فصل پاییزـ زمستان ۲۰۲۴ نمایش‌های مد را تسخیر کرد و از ولنتینو گرفته تا غول‌های لوکس دیگر مانند هرمس، بالنسیاگا و «کوم ده گارسون» رنگ (یا فقدان آن) مد روز بود.
نشریه هارپربازار استرالیا در مقاله‌ای به این موضوع پرداخته که آیا مشکی رنگ جدید و محبوب امسال است؟ در ادامه بخش‌هایی از این مقاله را می‌خوانید.
در یادداشت‌های نمایش ولنتینو به نقل از شاعر فرانسوی، بودلر، آمده: «سیاه لباس فرم دموکراسی است.» البته نظر به برچسب قیمت‌های چند هزار دلاری در اکثر این آثار، «دموکراتیک» نامیدن آن‌ها کمی دشوار است، اما مطمئناً بازتابی از این لحظه و اکنون‌اند.
مشکی حضور آن چیزی است که در واقعیت غایب است، آن چیزی است که وقتی اصلاً رنگی وجود ندارد، می‌بینیم؛ انعکاسی که در لحظه‌ای از فقدان به چشمان ما می‌رسد. ازلحاظ تاریخی هم رنگ سیاه در غرب با عزاداری و اندوه همراه بود و مفاهیمی از جدیت و زهد را تداعی می‌کرد.
حالا با ادامه جنگ در جهان، افزایش شدید گرایش به ناسیونالیسم راست افراطی در ایالات‌متحده و رشد اقتصادی آهسته پیش‌بینی‌شده در سطح جهانی برای سال ۲۰۲۴، آیا تعجب دارد که مد دوباره به سمت استفاده از رنگ سیاه بازگشته است؟
دانشگاهیان و مورخان مدت‌ها است که خاطرنشان کرده‌اند گرایش‌ها به‌ویژه تنوع در ترجیح رنگ‌ها می‌تواند با فضای اقتصادی و سیاسی روز مرتبط باشد.
یک مطالعه نشان داده است که رکود اقتصادی باعث رواج استفاده از رنگ‌های تیره‌تر می‌شود: بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۰، هر زمان که رکود اقتصادی پیش‌بینی شد، طراحان در طول فصول پاییزـ زمستان هفته مد نیویورک، پنج درصد بیشتر از رنگ مشکی و در فصول بهار‌ـ تابستان، هفت درصد بیشتر از این رنگ استفاده کردند.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۲ که پیش‌بینی رنگ‌ها و گرایش مصرف‌کنندگان را تجزیه‌وتحلیل کرد، نشان داد که در دوره‌های رکود اقتصادی یا احساسات منفی، جست‌وجو برای رنگ مشکی افزایش و دفعات جست‌وجو برای رنگ زرد به‌طور قابل‌توجهی کاهش‌یافته است.
این روند از مد به دکوراسیون داخلی نیز سرایت می‌کند. سخنگوی شرکت بزرگ صنعت رنگ آکزونوبل اشاره می‌کند: «تحلیل روند رنگ‌ها به ما نشان داد که در دوران رکود اقتصادی، رنگ‌های خنثی مانند سیاه، سفید و خاکستری برای فضای داخلی ترجیح داده می‌شوند، درحالی‌که زمانی که افراد احساس اعتمادبه‌نفس بیشتری داشته باشند، از رنگ‌های تندتر استفاده می‌شود.»
مد همگام با جامعه است، بنابراین دور از انتظار نیست که فضای اقتصادی و سیاسی جهان بر کار طراحان در قابل‌مشاهده‌ترین سطوح تأثیر بگذارد.
مشکی همه‌کاره و همانند لنگری در طوفان است که می‌تواند عملکرد و شکل را در جهانی که در آن ناامنی غالب است، تغییر دهد؛ اما این بدان معنا نیست که نمی‌تواند زیبا و مبتکرانه هم باشد.
یوجی یاماماتو، طراح مد ژاپنی که اغلب «شاعر رنگ سیاه» نامیده می‌شود، حرفه‌اش را حول تغییر رنگ‌ها به شکل‌های پررنگ بناکرده است. درحالی‌که ریک اونز مدت‌ها است به جنبه خرابکارانه آن پرداخته است.
حتی مجموعه صورتی ولنتینو را در نظر بگیرید. درحالی‌که صورتی پررنگ طبیعتاً به‌یادماندنی‌ترین جنبه آن بود، با موجی از تکه‌های کاملاً مشکی همراه شد. از لباس‌های سنگ دوزی شده و پولک‌دار گرفته تا لباس‌های برش دار مشکی.
شاید این قدرت رنگ مشکی باشد که ولنتینو دوباره در این فصل از آن بهره می‌برد؛ نمی‌خواهد موردتوجه قرار بگیرد، اما کسانی که توجهشان جلب می‌شود، شکوه آن را به خاطر می‌آورند.
