تبلور قدرت شفابخشی هنر
یایو کوساما پرفروشترین هنرمند زن زنده جهان است که در ۹۳ سالگی، همچنان در بیمارستانی روانی که داوطلبانه در آن بستریشده و از دهه ۱۹۷۰ در آن زندگی میکند، نقاشی میکشد.
اخیراً برخی از آخرین ساختههای او در کنار نقاشیهای اولیه از سال ۱۹۴۵ در نمایشگاه جدیدی در موزه M+ هنگکنگ به نمایش درآمد که شامل بیش از ۲۰۰ اثر بود و بزرگترین نمایش آسیایی مرور آثار او در خارج از کشورش محسوب میشود.
همچنین این روزها نمایشگاه آثار بادی یایو کوساما در سه دهه گذشته در منچستر در حال برگزاری است.
این هنرمند ژاپنی بیشتر به خاطر مجسمههای کدوتنبل و نقاشیهای خالخالیاش که میتوانند میلیونها دلار در حراج به دست آورند، شناختهشده است.

فتوژنیکترین بخشهای آثار او، ازجمله چیدمانهای همهجانبه «اتاق آینه بینهایت» که بلیتهای آن در موزههای سراسر جهان به فروش میرسد، در عصر رسانههای اجتماعی جذابیت زیادی به دست آورده است؛ اما به گفته سرپرست نمایشگاه موزه M+ یایو کوساما بسیار بیشتر از مجسمههای کدوتنبل و الگوهای خالخالی است.
او عمیقاً به فلسفه توجه دارد و شخصیتی نوآور است که چیزهای زیادی درباره خودش، آسیبپذیری و مبارزاتش بهعنوان منبع الهام برای هنرش آشکار کرده است.
این نمایش با ترتیب زمانی و موضوعی، مفاهیمی را که یایو کوساما در طول زندگی حرفهای خود در رسانههای متعددی بازبینی کرده است، بررسی میکند. برای مثال، مفهوم بینهایت به شکل نقوش تکراری، با الهام از توهمات تجربهشده در دوران کودکی ظاهر میشود؛ زمانی که او در اطراف خود میدید که همهچیز با الگوهای بهظاهر بیپایان تکرار میشود.

بازدیدکنندگان با دیدن نمایشگاه درک میکنند که چگونه این فرمها تکاملیافتهاند. نمایش از اتاقی پر از نقاشیهای «شبکه بینهایت» شروع میشود؛ ازجمله اثری که در سال ۱۹۵۷ کوساما پس از نخستین تماشای اقیانوس آرام از پنجره هواپیما، خلق کرد.
این شبکهها بین سالهای ۱۹۶۶ و ۱۹۷۴ دوباره به شکلی که در خود محوشدهاند، ظاهر میشوند. این دوره پسازآن است که کوساما باوجود تبعیضهایی که بهعنوان یک زن و یک ژاپنی با آن روبهرو بود، خود را در دنیای هنری تحت سلطه مردان نیویورک تثبیت کرد.
در آن دوران او معتقد بود که مردان هنرمندی مانند اندی وارهول ایدههای او را کپی میکنند. این موتیف بعداً دوباره با جلوهای جسورانه و پر جنبوجوش ظاهر میشود و سطح فرمهای آمیب مانند را در آثار منتخب «روح ابدی من» پر میکند؛ مجموعهای از صدها نقاشی اکریلیک که او در سال ۲۰۰۹ آغاز کرد و سال گذشته به پایان رسید.

در نمایشگاه موزه M+ آثار رنگارنگ «نیروی زندگی» بلافاصله بعد از اثری با عنوان «مرگ» میآید؛ تضادی که هم به دوگانگیهای کار کوساما و هم به مبارزات درونی زیربنای آن اشاره میکند. سرپرست نمایشگاه میگوید: «امروزه ما عادت کردهایم که افراد درباره چالشهای سلامت روان خود صحبت کنند؛ اما ۶۰ تا ۷۰ سال پیش او شروع به انجام این کار کرد. این مسئله در طول زندگی و حرفهاش جریان دارد؛ اما هرگز در یک نقطه تاریک نمیماند. یایو کوساما همیشه ثابت میکند که با صحبت درباره مرگ و حتی افکار خودکشی و بیماری، اراده خود را برای زندگی دوباره بازسازی میکند».
قسمتی دیگر از نمایشگاه، قطعات کمتر شناختهشدهای از کارنامه این هنرمند را به نمایش میگذارد که مربوط به اواسط دوران حرفهای هنرمند و زمانی است که او افسرده و سرخورده به ژاپن بازگشت. در میان آنها یک مجسمه پارچهای سیاهوسفید به نام «مرگ یک عصب» وجود دارد که سال ۱۹۷۶ ساختهشده است.

یایو کوساما اخیراً در یک مصاحبه کتبی کوتاه با سیانان درباره تعهد خود به هنر گفته است: «من هرروز نقاشی میکشم. من به ساختن جهانی در هیبت زندگی ادامه خواهم داد که همه پیامهای عشق، صلح و کائنات را در برمیگیرد».
سرپرست این نمایشگاه میگوید: «کوساما گواهی زنده است که هنر درواقع درمان است و قدرت شفابخشی قدرتمند دارد؛ و این درس مهمی است؛ بهویژه برای ما در این دوره پس از همهگیری».
