اثر محمد احصایی یکی از آثار به نمایش درآمده در بینال ونیز است
بینال ونیز که امسال با شعار «خارجیها همهجا» شروع به کار کرد، از دوره آغازینش باهدف حمایت از هنرهای تجسمی معاصر، آوانگارد و بهاصطلاح هنرِ پیشرو برپاشده بود؛ این رویداد که امسال از سوی آدریانو پدروسا کیوریت (نمایشگاه گردانی) میشود، از هنرمندانی هم دعوت کرده است تا آثار خود را در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دهند.
محمد احصایی، هنرمند پیشکسوت و شناختهشده ایرانی ازجمله این هنرمندان است که آثارش از سوی این دوسالانه در پاویون مرکزی بینال ونیز به نمایش درآمده است.
بینال ونیز از سال ۱۸۹۵ تاکنون برگزار میشود. این دوسالانه که ازجمله معتبرترین رویدادهایی ازایندست است، حالا شصتمین دوره خود را برگزار کرده است و به مدت شش ماه برپا خواهد بود.
بینال ونیز ازجمله شناختهشدهترین نمایشگاههای بزرگ است که همسو بامعنی کلمه ایتالیاییاش «هر یکسالدرمیان» برگزار میشود.
غرفه رسمی ایران در بینال ونیز، همزمان با آغاز نمایشگاه، شروع به کار کرد؛ غرفهای که با پنج اثرِ نقاشی از پنج هنرمند برپاشده است.
بینال ونیز، از دوره آغازینش باهدف حمایت از هنرهای تجسمی معاصر، آوانگارد و بهاصطلاح هنرِ پیشرو برپاشده بود. این رویداد امسال هم از هنرمندانی دعوت کرده است تا آثار خود را در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دهند که اثرِ محمد احصایی، یکی از آثار به نمایش درآمده در بخش مرکزی بینال ونیز در بخش هنر آبستره است.
در سایت بینال ونیز ۲۰۲۴ ضمن ذکرِ اینکه این اولین بار است که اثر محمد احصایی در دوسالانه هنر ارائه میشود، درباره او نوشتهشده است که «محمد احصایی از هنرمندان تحسینشده، خوشنویس، طراح و ازجمله اساتید و بنیانگذاران نقاشیخط است؛ رویکردی در نقاشیهای مدرنیستی در سالهای ۱۹۶۰ که از خطوط سنتی فارسی استفاده میکرد.»
در سایت بینال ونیز ۲۰۲۴ ضمن بیان اینکه این اولین بار است که اثر محمد احصایی در دوسالانه هنر ارائه میشود، درباره این هنرمند و اثرش نوشتهشده «محمد احصایی که از هنرمندان تحسینشده، خوشنویس، طراح و ازجمله اساتید و بنیانگذاران نقاشیخط است که با نگاه به نقاشیهای مدرنیستی سالهای ۱۹۶۰ از خطوط سنتی فارسی استفاده میکند.»
همانطور که انتظار میرود، این دوسالانه بر هنر پیشرو و نوآوری در این زمینه متمرکز است. «اثر بدون عنوانِ احصایی، خلقشده در سال ۱۹۷۴ از اولین آثارِ نقاشیخط اوست که کمی پس از فارغالتحصیلیاش از دانشگاه تهران به تصویر کشید.»
همچنین به این مورد نیز اشارهشده است که احصایی همزمان با دوران تحصیل خود از بنیانگذاران دپارتمان طراحی گرافیک در دانشگاه تهران بوده است.
درباره اثر ارائهشده از سوی احصایی هم اینچنین آمده است که «پالت روشنِ اثر و نقوشِ مسطحی که در این اثر دیده میشود، غیرقابل قیاس و متفاوت با آثار بعدی اوست و انحراف آن از خوشنویسی سنتی قابلتأمل است. منحنیهای موزون، ضربات عمودی تکرار شده و نقطههای الماس شکلِ نقش گرفته در این اثر، خطوط فارسی را تداعی میکند؛ خطوطی که اگرچه تداعیکننده نوشتههای فارسی است؛ اما تقریباً ناخواناست؛ گویی احصایی از این ویژگی استفاده کرده تا سوءاستفادههای تاریخی از زبان را نقد کند. نقدی بر این شیوه که نوشتن، چه در اسناد تاریخی و چه قانونی در خدمتِ قدرت بوده است. این ناخوانایی همچنین مخاطب را به جستوجوی اثر دعوت میکند .بینندگانی که به این زبان صحبت میکنند ممکن است کلمهای را پیدا کنند که میتوانند، بخوانند، بر همین اساس به دنبال بقیه کلمات خواهند رفت؛ این در حالی است که هرگز کلمه دیگری را پیدا نمیکنند و این جستوجو همان چیزی است که من به دنبال آن هستم.»
احصایی از اساتید پیشکسوت در هنر است که فهم و درکش از هنر، بر هیچکس پوشیده نیست.
او در کارگاه «یک قرن هنرهای تجسمی ایران» که سال ۱۴۰۰ با حضور دانشجویان هنر برگزارشده بود در نصیحتی درباره هنر و نوآوری به دانشجویان گفت: «هنر، نوآوری، خلاقیت و ابداع یکچیز است و شناخت جامعه و فهم سلیقه مردم چیز دیگر. پس من اینجا لازم میدانم به شما که دانشجوی هنر هستید، بگویم به هیچچیز توجه نکنید و کار خودتان را انجام دهید. چنان آزاد باشید که وقتی کار از زیر دستتان بیرون میآید، خروجیاش برای خودتان غریبه باشد. خروجی ذهن خودتان برایتان شگفتانگیز باشد. هر چیزی که نتوانستید بفهمید همان خوب است. هر کاری که از زیر دستتان بیرون آمد و بد بود، همان خوب است. هر کاری که نادانسته و ناآگاهانه انجام دادید، همان خوب است. تمام کارهای ما طبق عادت است و زمانی که خلاف عادت شد، همان درست است. این نکته را من امشب به شما تقدیم میکنم.»
دوسالانه ونیز به مدت ۶ ماه برپاست و محمد احصایی هنرمند سرشناس ایرانی ازجمله افرادی است که پس از دعوت از سوی دوسالانه هنر ونیز یکی از آثار خود را برای نمایش در این رویداد مهم هنری جهان ارائه کرده است.