با خیال راحت کتاب داستان بخوانید و از همه موهبتهای شگفتیآفرین تندرستی برخوردار شوید.
با کتاب خواندن میزان استرس کم میشود، از افسردگی رها میشوید، مهارتهای اجتماعی خودتان را تقویت میکنید و حتی عمرتان هم طولانیتر میشود. نکته مهم اینکه همه این موهبتها با خواندن داستان و رمان و قصه به دست میآید نه روزنامه و مجله و متنهای غیرداستانی.
بهترین راه رهایی از استرس
برای بعضیها مطالعه بهترین سرگرمی است و امکان ندارد بتوانند بدون کتاب خواندن روزگار بگذرانند. برای بعضیها هم مطالعه کاری ملالآور است و هر کاری را به کتاب خواندن ترجیح میدهند. پژوهشها نشان میدهد که کتاب خواندن یکی از بهترین راههای کاهش استرس است.
در نظرسنجی عظیم جهانی به نام «رستتست» دریافتند که مطالعه بهترین راه فراغت از فشارهای دنیای امروز است و از همه فعالیتهای آرامشبخش دیگر مانند بودن در طبیعت، خلوتگزینی و شنیدن موسیقی و هیچ کاری نکردن مؤثرتر است.
پروفسور ریموند مار از دانشگاه یورک کانادا معتقد است که مطالعه به کاهش استرس و اضطراب کمک میکند و باعث میشود توجه فرد بر بیرون از خودش متمرکز شود. پروفسور مار میگوید: «کتاب خواندن تجربهای آرامشبخش و مراقبه مانند است.»
کتاب خواندن چه بهصورت فردی چه بهصورت گروهی یکی از روشهای مفید و ارزشمند برای افراد مبتلابه افسردگی است.
برخی پژوهشها نشان میدهد که مطالعه تأثیر ماندگارتر و گستردهتری بر سلامت روانی دارد و نشانههای احتمالی بیماری را تا سه سال کاهش میدهد.
تمرین ذهنی
با خواندن یک داستان میزان فعال شدن پیوندهای مغزی شما بیش از میزانی است که ذهن برای پردازش زبان نیاز دارد. برای مثال واژههایی مانند «اسطوخودوس»، «دارچین» و «صابون» باعث برانگیخته شدن واکنش مناطق بویایی مغز میشود.
پژوهشهای دیگری هم ثابت کرده است که خواندن یک متن بخشهای حسی خاصی از مغز را برمیانگیزد. شگفت آنکه این تأثیر تا چند روز باقی میماند درنتیجه مطالعه میتواند مسیرهای عصبی تازهای در مغز ما ایجاد کند.
آخرین تحقیقات نشان داده است که این نوع فعالیت ذهنی به شما کمک میکند بتوانید تجربیات دیگران را مجسم کنید.
پژوهش شخصی پروفسور ریموند مار نشان داده است که خواندن داستان و قصه مناطق و شبکههایی از مغز را فعال میکند که برای سایر تعاملات انسانی و دریافت انگیزههای دیگران بهکاربرده میشود و درنتیجه ارتباطی میان مطالعه و مهارتهای اجتماعی وجود دارد.
درک افکار و احساسات دیگران
جالب است که تصور کنیم که مطالعه حتی بهعنوان فعالیتی فردی باعث تقویت مهارتهای اجتماعی و تعامل با افراد دیگر میشود و تحقیقات بسیاری نشان داده است که افرادی که بیشتر کتاب میخوانند بهتر میتوانند دیگران را درک کنند و با آنها همدلی داشته باشند و جهان را از نگاه آنها ببینند.
پروفسور ریموند مار از دانشگاه یورک کانادا معتقد است که مطالعه به کاهش استرس و اضطراب کمک میکند و باعث میشود توجه فرد بر بیرون از خودش متمرکز شود. پروفسور مار میگوید: «کتاب خواندن تجربهای آرامشبخش و مراقبه مانند است.»
پروفسور مار توضیح میدهد: «افرادی که در طول عمر خود بیشتر داستان و قصه خواندهاند بهتر میتوانند افکار و احساسات دیگران را دریابند».
ماجرا فقط این نیست که خواندن تمرین اجتماعی ارزشمندی برای مغز باشد. داستان و قصه ابزار نیرومندی برای آگاهی از جهان است بهویژه آگاهی از بخشهایی از جهان که هیچ امکان تماس مستقیم با آن را نداریم؛ و کتاب خواندن تجربهای گرانبهاست در هر سنی که باشیم.
مطالعه برای طول عمر
پژوهشها نشان میدهد مطالعه در دوران سالمندی باعث بهبود کارکردهای شناختی میشود.
در پژوهشی دریافتند که فقط ۳۰ دقیقه مطالعهٔ روزانه نقش زندگیبخشی دارد و مطالعه در اوقات فراغت فارغ از جنسیت، وضعیت تندرستی، موقعیت اجتماعی و تحصیلات باعث افزایش طول عمر میشود.
شگفتآور این است که این افزایش طول عمر در میان کسانی که مطالب دیگر مانند روزنامه و مجله و خواندنیهای غیرداستانی میخوانند مشاهده نمیشود. فقط خواندن داستان و قصه است که چنین موهبت یگانهای به ارمغان میآورد.
مهم است چه بخوانیم؟
واقعاً مجبور نیستید در انتخاب موضوع مطالعه آنقدر حساس باشید. آقای مار میگوید: «نباید احساس کنید که خودتان را مجبور میکنید تکلیف شب طاقتفرسایی انجام دهید، همینکه آنچه میخوانید ذهن شما را درگیر کند و به آن علاقهمند باشید همهٔ فایدههای و موهبتهای ممکن در آن هست».
مهم این است که لذت ببرید!
خواندن آنچه از آن لذت میبرید باعث میشود باشخصیتهای داستان ارتباط برقرار کنید، این روابط «فرا اجتماعی» است. پروفسور مار میگوید: «شخصیتهای کتابهای محبوب ما برای ما جنبه واقعی پیدا میکنند و نزدیک و عزیز میشوند».
او معتقد است که چنین پیوندهای اجتماعی باشخصیتهای داستانی بخش مهمی از فواید و موهبتهای کتاب خواندن است.
خوب چه اشکالی دارد که کتاب موردعلاقهتان درباره نبرد زامبیهای قاتل با خونآشامها باشد یا ماجرای لطیف عاشقانه، مهم این است که بر کارکرد ذهنی، مهارتهای اجتماعی و طول عمر شما اثر مثبت میگذارد.
آنچه اهمیت دارد این است که کتاب خواندن تبدیل به عادت ماندگاری شود که از آن لذت ببرید و آن را ادامه دهید.
اگر کتاب میخوانید برای لذت بردن بخوانید و نگران نباشید اگر از همان ابتدای کار نتوانستید از کتاب خواندن لذت ببرید. همانطور که پروفسور مار گفته است: «این سرگرمی را باید بهتدریج بیاموزید و بسازید».