واکنشهای مختلف هنری و حقوقی و سیاسی به سیلی ویل اسمیت
ویل اسمیت، بازیگر مشهور آمریکایی، از اینکه در مراسم اهدای جوایز اسکار با حضور روی سن بهصورت کریس راک، کمدین معروف، سیلی زده است، از آکادمی اسکار عذرخواهی کرد. او گفت: «میخواهم از آکادمی و از همه کاندیداهای همکارم عذرخواهی کنم… عشق آدم را وادار به انجام کارهای دیوانهواری میکند.» او افزود: «برای این افتخار از شما سپاسگزارم … امیدوارم آکادمی من را دوباره دعوت کند.»
ویل اسمیت ۵۳ ساله روز یکشنبه برای بازی در نقش ریچارد ویلیامز (پدر وینس و سرنا ویلیامز) در فیلم سینمایی «شاه ریچارد» برنده جایزه بهترین بازیگر مرد در نود و چهارمین دوره مراسم اهدای جوایز اسکار شد. کمی پیش از اهدای جایزه اسکار به او، تعریف «جوکی» در مورد همسر ویل اسمیت و مشکل ریزش موی از سوی کریس راک خشم ویل اسمیت را برانگیخت. پس از شنیدن گفتههای کریس راک در مورد سر بدون مو «جیدا پینکت اسمیت» که به نوعی بیماری طاسی موضعی دچار است، ویل اسمیت باخشم بهسوی او رفته و پس از زدن سیلی محکمی بر گونه اهداکننده جایزه اسکار دو بار نیز فریاد زشتی بر سر او زد.
کریس راک بهوضوح از این رویداد حیرتزده بود اما خونسردی خود را حفظ کرد و در ادامه به شوخی گفت که این حادثه «بزرگترین شب تاریخ تلویزیون» را رقم زد.
زشتترین لحظه تاریخ اسکار
در پی حملات ۱۱ سپتامبر که در مراسم اسکار، یادبودی از فیلمهای نیویورکی پخش شد، از وودی آلن خواستهشده بود این یادبود را معرفی کند. او در ابتدای سخنانش به شوخی گفت که وقتی از اسکار با او تماس گرفتند، فکر کرده میخواهند اسکارهایی که به او دادهاند پس بگیرند!
اما در پی مراسم جنجالی شب گذشته، آیا واقعاً ممکن است که اسکار «بهترین بازیگر مرد» که به ویل اسمیت داده شد، به دلیل سیلیای که بهصورت کریس راک زد، پس گرفته شود؟
آقای اسمیت در پی آن به کریس راک حمله کرد که این کمدین با بیماری طاسی همسر اسمیت، جیدا پینکت اسمیت، شوخی کرد. درحالیکه چهرههای مختلف صنعت سرگرمی مواضع مختلفی در این مورد گرفتند، برخی کارشناسان میگویند که پس گرفتن اسکار محتمل است. یک منبع معتبر در هالیوود به روزنامه «نیویورک پست» گفت که حرکت اسمیت «ضرب و شتم محسوب میشود» و افزود: «همه در آن سالن کاملاً بهتزده شده بودند. خیلی احساس ناراحتکنندهای بود.»
این روزنامه راستگرای نیویورکی با اشاره به قوانین اکید «آکادمی هنرها و علوم تصاویر متحرک»، همان نهادی که مراسم اسکار را برگزار میکند، از احتمال پس گرفتن اسکار اسمیت گفت.
منبع فوقالذکر افزود: «به نظرم ویل نمیخواهد اسکارش را پس دهد، اما چه کسی میداند چه اتفاقی خواهد افتاد.»
صفحه آکادمی در توییتر نوشته بود: «آکادمی هیچ نوع خشونتی را نمیپذیرد. خوشحالیم که امشب برندگان نودودومین سال جوایز اسکار را بزرگ میداریم که شایسته این لحظه شناخته شدن هنر خود از سوی همکارانشان و عاشقان فیلم در سراسر جهان هستند.» فرای این توییت، آکادمی هنوز واکنشی رسمی نشان نداده است و به سؤالها در این مورد پاسخ نداده است. این نهاد در سال ۲۰۱۷ در پی افتضاحات مربوط به آزار جنسی، شیوهنامهای منتشر کرد که ازجمله بر اهمیت «حفظ ارزشهای آکادمی» تأکید میکند؛ ارزشهایی همچون شکل دادن به محیطهای حمایتکننده و «احترام به کرامت بشری.»
حرکت اسمیت البته بهروشنی نقض قانون نیز هست و کریس راک میتوانست از او شکایت کند؛ اما اداره پلیس لسآنجلس به مجله «ورایتی» گفت که آقای راک نخواسته است شکایت کند. در پی این شب جنجالی عکسها و فیلمهای مختلفی از ویل اسمیت منتشرشده است که با بسیاری چهرههای حاضر خوشوبش میکند. فیلمی که رامین ستوده، سردبیر اجرایی مجله «ورایتی»، از مهمانی معروف مجله «ونیتی فیر» منتشر کرده است، نشان میدهد که ویل اسمیت با اسکار خود میرقصد و شاد است.
اسمیت پسازآن سیلی جنجالی خود، جایزه بهترین بازیگر مرد را گرفت و در سخنانی طولانی و درحالیکه اشک میریخت از «آکادمی و سایر نامزدها» عذرخواهی کرد؛ هرچند اسمی از کریس راک نبرد. درعینحال، او تلویحاً از حرکت خود دفاع کرد و آن را در راستای رفتار مردی دانست که به دلیل ایفای نقش او در فیلم «شاه ریچارد»، به این جایزه رسیده بود: مردی که از خانوادهاش دفاع میکرد؛ اما بسیاری چهرههای صنعت سرگرمی دست به انتقاد از آقای اسمیت زدند. مثلاً جود آپاتو، کارگردان مطرح هالیوودی، در توییتی تند که دقایقی بعد آن را پاک کرد، نوشت: «امکان داشت او را بکشد. این چیزی نیست جز خشم بی کنترل و خشونت. او در ۳۰ سال اخیر یکمیلیون جوک راجع به خودش شنیده است. در دنیای هالیوود و کمدی تازهوارد نیست. دیوانه شده بود.»
برخی دیگر میگویند این حرکت ویل اسمیت الهامبخش دیگرانی میشود که بپندارند میتوانند دست به ضرب و شتم کمدینها بزنند. کتی گریفین، کمدین آمریکایی، در توییتر نوشت: «بگذارید حرفم را بزنم: اینکه آدم برود روی صحنه و فیزیکی به کمدینی حمله کند، عمل خیلی زشتی است. حالا همهمان باید نگران باشیم که چه کسی میخواهد در کلوپهای کمدی و سالنهای نمایش، ویل اسمیت بعدی باشد.»
برناردین اواریستو، نویسنده شناختهشده، ازجمله منتقدان آقای اسمیت بود که با انتقاد از او، گفت که این بازیگر «بهجای استفاده از قدرت کلمات دست به خشونت برده است.»
خانم اواریستو که برنده جایزه بوکر است، در توییتر نوشت: «با عجب خبری از خواب بلند شدم. در نزدیک ۱۰۰ سال تاریخ اسکار، او تنها پنجمین مرد سیاهپوستی است که جایزه اسکار بهترین بازیگر اصلی مرد را گرفته؛ اولین مورد در ۱۶ سال گذشته. او اما بهجای استفاده از قدرت کلمات، برای حمله به کریس راک دست به خشونت برد. بعد هم مدعی شد خدا و عشق او را به این کار واداشتهاند.»
در تاریخ اسکار تنها چهار بازیگر سیاهپوست مرد دیگر هستند که این جایزه را بردهاند: سیدنی پوآتیه، دنزل واشنگتن، جیمی فاکس و فارست ویتاکر.
از دیگر چهرههایی که علیه اسمیت موضع گرفتند، مارشال هرسکوویتز، کارگردان و تهیهکننده فیلمهایی همچون «آخرین سامورایی» و «ترافیک» است که از آکادمی خواست دست به عمل انضباطی علیه این بازیگر بزند. میا فارو، بازیگر شهیر، نیز در توییتی گفت: «فقط یک شوخی بود.» او در توییت دیگری عکس سیلی اسمیت به راک را توییت کرد و آن را «زشتترین لحظه تاریخ اسکار» خواند.
کری الویس، بازیگر انگلیسی، در توییتر از اسمیت به دلیل «رفتار خشونتبار علیه انسانی دیگر» انتقاد کرد.
خیلیها ضمن انتقاد از اسمیت، از شوخیهای راک نیز انتقاد کردند. مثلاً سوفیا بوش، بازیگر که در توییتر نوشت: «خشونت قبول نیست. ضرب و شتم هرگز پاسخ نیست؛ اما باید اضافه کنم که این دومین بار است که کریس روی صحنه اسکار با جیدا شوخی میکند و امشب با بیماری طاسی او شوخی کرد. مسخره کردن بیماریهای خود ایمنی مردم کار درستی نیست. انجام عامدانه این کار خبیثانه است.»
آقای راک در سال ۲۰۱۶ نیز با خانم پینکت اسمیت شوخی کرده بود. این بازیگر آن سال در دفاع از جنبش «اسکار زیادی سفیدپوست است» اسکار را تحریم کرده بود و راک در این مورد گفت: «اینکه جیدا اسکار را تحریم کند، مثل این است که من لباس ریحانا را تحریم کنم. اصلاً کسی از من دعوت نکرده بود!»
کار حتی به سیاسیون در کشورهای خارجی هم کشیده است. مثلاً کر استارمر، رهبر حزب کارگر بریتانیا، از اسمیت انتقاد کرد و گفت: «البته که باید متوجه شرایط بود. هر کس به اعضای خانواده آدم توهین کند، منجر به غلیان عواطف در تمام ما میشود؛ اما از طرف دیگر، اینکه آدم بلند شود و کسی را آنطور کتک بزند، کار غلطی است… مراسم اسکار بود. آنهمه دوربین آنجا بودند. میلیونها نفر داشتند تماشا میکردند.»
اما در میان سیاسیون آمریکا آیانا پرسلی، نماینده کنگره که همراه با سه نماینده دیگر جزو «اسکوآد» چهار نماینده زن چپگرا محسوب میشود، دست به دفاع از ویل اسمیت زد. او در توییتر نوشت: «اهالی بیماری طاسی به پا خیزید! ممنونم ویل اسمیت. زندهباد تمام مردانی که از همسرانشان که با طاسی زندگی میکنند، در مقابل نادانی و توهین دفاع میکنند.»
اما خانم پرسلی که خود نیز به این بیماری دچار است، توییت خود را پس از مدتی پاک کرد.
مدافع دیگر اسمیت، جیدن اسمیت، پسر ۲۳ ساله او بود که در توییتر نوشت: «ما اینیم.»
بعضیها هم بیش از هر چیزی در بهت بودند. مثلاً لاکیت استنفیلد، بازیگر سریال «آتلانتا» که هنگام شرکت در مهمانی «ونیتی فیر» به «ورایتی» گفت: «دیوانهوار بود. نمیدانم. سورئال بود.»