آوینیون ۲۰۲۴ در ماه ژوئیه میزبان هزاران نمایش، رقص، کمدی‌های تک‌نفره، اپرا و کنسرت در بزرگ‌ترین جشنواره هنرهای نمایشی جهان بود
امسال هفتاد و هشتمین دوره جشنواره آوینیون به دلیل تلاقی با برگزاری المپیک در فرانسه، کمی زودتر برگزار شد و اندکی کوتاه‌تر از همیشه بود، اما کماکان ده‌ها هزار مشتاق از سراسر فرانسه و کشورهای دیگر برای تماشای اجراهایی که هر روز از صبح تا بعد از نیمه‌شب ادامه داشتند، صف‌های طولانی تشکیل می‌دادند.
جشنواره‌ای برای اتحاد ملت‌های اروپا
جشنواره‌ای که در سال ۱۹۴۷ توسط ژان ویلار پایه گذاشته شد تا مرهمی باشد بر زخم‌های جنگ دوم جهانی و عاملی شود برای اتحاد ملت‌های اروپا، حالا توسط مدیر تازه‌ای که از امسال کار خود را شروع کرده، سعی دارد بار دیگر به اهداف سیاسی اجتماعی این جشنواره نزدیک‌تر شود، با جشنواره‌ای که بیش‌ازپیش با بار سیاسی همراه شد و میزبان چندین نمایش مختلف بود با موضوعات سیاسی اجتماعی روز.
آزادی هنرمندان
تیاگو رودریگوئر مدیر تازه جشنواره آوینیون می‌گوید: «چرا ما این جشنواره را نسل به نسل برگزار می‌کنیم و چون گنجینه‌ای که ما به داده‌شده، نگه می‌داریم؟ چرا ما هنوز در جهانی مملو از جنگ، بی‌عدالتی، بحران‌های اقلیمی، قدرت گرفتن تندروها و پوپولیست‌ها و اطلاع‌رسانی غلط، هنرهای نمایشی را جشن می‌گیریم؟ ما جشنواره آفرینش هستیم که برای آزادی هنرمندان می‌جنگیم تا به دنبال کلمات، صداها، ایماواشاره‌ها و تصاویری باشند که درباره زندگی در این جهان حرف بزنند.»
مادران؛ آوازی برای زمان جنگ
با این رویکرد، حیاط شگفت‌انگیز قصر پاپ امسال میزبان اجرایی بود به نام «مادران؛ آوازی برای زمان جنگ». این اثر مارتا گورنیکا با صدای بیست‌ویک زن اوکراینی، لهستانی و بلاروسی شکل می‌گیرد که با آوازهای خود از مصائب جنگ روسیه و اوکراین می‌گویند و از زنانی حرف می‌زنند که مصیبت‌های بسیاری را در این جنگ تجربه کرده‌اند.
این زنان شاهدانی هستند که از جنگ گریخته‌اند و هر یک صاحب شغلی بوده‌اند که حالا در مهاجرت ازدست‌داده‌اند. مارتا گورنیکا کارگردان لهستانی، این زنان مهاجر را یکجا گردآورده تا تجربیات خود را با استفاده از موسیقی محلی بر زبان بیاورند.
ترمینال
«ترمینال» اثر اینس باراهونا و میگوئل فراگاتا هم موضوع بحران‌های آب و هوایی و اقلیمی رو موردبررسی قرار می‌دهد، با گروه شش نفره‌ای که با نواختن پیانو و آوازخوانی، داستان تخیلی‌ای را از گذشته به امروز پیوند می‌زنند.
وایکیکونا و تگ گویی
اما «وایکیکونا»(برادران من) و «تگ گویی» دو اثر تیزیانو کروز از آرژانتین نوع اغراق‌شده‌ای از پرداختن به مسائل سیاسی/اجتماعی روز را به نمایش می‌گذاشت که در آن کروز در تک‌گویی‌های بسیار بلند درباره تغییرات اقلیمی، مفهوم تئاتر و وظیفه آن و همین‌طور سرمایه‌داری (با جملات شعاری نظیر «سرمایه‌داری گرگ است»)، اجراهای خسته‌کننده‌ای را رقم زد که نسبتی با هنر نداشت.
لویاتان
«لویاتان» اثر لوران دو ساگازان اما حرف‌های سیاسی و اجتماعی روز را با زبان هنری جذابی با مخاطبش قسمت می‌کرد؛ با اسبی واقعی بر روی صحنه که به شکل غریبی به بازیگر نمایش بدل شد.
هکابه، هکابه نه
خود مدیر جشنواره آوینیون ۲۰۲۴ هم طبق سنت این جشنواره اجرایی را کارگردانی کرد: «هکابه، هکابه نه». تیاگو رودریگوئز شخصیت هکابه را که در اساطیر یونان همسر بریاموس آخرین امپراتور تروی بود، با امروز شخصیتی که قرار است نقش او را بازی کند، می‌آمیزد؛ زنی که بچه معلولش در مرکز نگهداری افراد نیازمند در فرانسه امروز، مورد خشونت قرارگرفته است.
خبر خوب این‌که رودریگوئز بار دیگر از «بولبون» استفاده می‌کند؛ یک مکان شگفت‌انگیز در بیرون از شهر آوینیون، در میان تپه‌ها و صخره‌ها که اولین بار توسط پیتر بروک برای اجرای تئاتر استفاده شد.
از زمان شیوع کرونا تا به امروز، از این مکان استفاده‌نشده بود و حالا مدیر تازه جشنواره آوینیون ۲۰۲۴ تصمیم به استفاده دوباره از آن گرفته که برای علاقه‌مندان هنرهای نمایشی، اتفاق فرخنده‌ای است؛ جایی که دنیای نمایش باقدرت و صلابت طبیعت می‌آمیزد و خواه‌ناخواه فضای تأثیرگذاری خلق می‌شود که کافی است نمایش در حال اجرا (مثل «مهاباراتا» اجرایی از ژاپن یا رقص‌هایی از سیدی العربی شرقاوی در سال‌های گذشته) از قدرت کافی برخوردار باشد تا خاطره‌ای فراموش‌نشدنی برای مخاطب خلق شود.
اجرای جدید کافه مولر پینا باوش
بوریس چارماتز اثر معروف پینا باوش به نام «کافه مولر» را به شیوه شگفت‌انگیزی اجرا کرد که در آن رقصندگانی طراز اول به صندلی‌های کافه جان می‌بخشند تا روایتگر ارتباط‌های گسسته انسانی و تنهایی آدمیزاد باشند. محمد الخطیب در کار دیدنی‌ای به نام «رازهای زندگی مردمان سالخورده»، پیرمردان و پیرزنانی را از خانه سالمندان می‌آورد تا در فضایی غریب درباره نیازها و روابط عشقی خود حرف بزنند.
